De Freule in het Steengroevetheater
daar waar cultuur en natuur elkaar raken
Zo beschrijft Steyn de Leeuwe het gevoel dat de rockopera “De Freule” bij hem oproept. Een muzikaal spektakel waaraan de 40-jarige acteur, die de mannelijke hoofdrol van Engelbert Crookceus vertolkt, zijn hart heeft verpand.
Tekst: Wim Aalderink Foto’s: Willem van Walderveen
De overweldigende aanblik van de steengroeve in de buurtschap Ratum, de gedachte aan de ondergaande zon gevolgd door de theaterverlichting als de duisternis invalt en ruim 140 acteurs, dansers en muzikanten die vier avonden spelen voor telkens drieduizend bezoekers, maken dit de grootste productie waaraan Steyn tot op heden heeft meegewerkt.
De acteur
Geboren in Amsterdam-oost, al jong verhuisd naar Hilversum omdat zijn moeder een baan bij de omroep kreeg en zijn vader als beeldend kunstenaar overal kon werken, woont Steyn inmiddels alweer jaren in Amsterdam-noord. Een plek samen met zijn vriendin en twee dochters van drie en vijf. Hij studeerde in 2008 af aan de Amsterdamse Kleinkunstacademie en heeft sindsdien eigenlijk nooit zonder werk gezeten. Van televisiewerk voor “Try Before You Die” tot de theaterproductie “Ik wil Alles” met vriend en collega Bob Fosko, tot voorstellingen als “De Drentse Bluesopera” geënt op het boek “Het Pauperparadijs”. De laatste twee producties hebben duidelijk raakvlakken met “De Freule”, want ook daar ging het om een productie op locatie waarin professionele acteurs samenwerken met amateurs uit de directe omgeving. Deze vorm van community art is al jaren de grote kracht van de voorstellingen die het Steengroevetheater sinds 2010 op de planken brengt. Toen er door corona geen werk was heeft Steyn twee jaar in de zorg gewerkt, iets dat hem heeft geïnspireerd tot het schrijven van een solo-voorstelling waarvan het thema eenzaamheid de kern is, maar zonder de somberheid die men wellicht bij zo’n thema verwacht. Vrolijkheid en humor zijn in alles wat Steyn doet onderdeel van zijn spel, zonder daarbij serieuze of zelfs schrijnende scenes uit de weg te gaan. Een mooi voorbeeld daarvan is de voorstelling “Køt” die hij schreef met twee collega’s, een slapstick met een filosofisch poëtische inslag over drie grenswachters die eeuwig tot elkaar zijn veroordeeld. Te zien in juli en augustus op Lowlands en in openluchttheater Vis à Vis in Almere.
De weg naar Winterswijk
Ooit, in een grijs verleden, heeft Steyn geprobeerd om in de Winterswijkse winkelstraten mensen te bewegen lid te worden van Amnesty International en dat was, tot deze kans zich aandiende, zijn enige kennismaking met Winterswijk. Nu komt hij er met regelmaat en geniet, soms zelfs te paard, van ons prachtige coulisselandschap. Jasper Verheugd en Jan Tekstra, regisseur en tekstschrijver, kende Steyn van een pitch die ze samen maakten voor een voorstelling met poppen over de groep “De Jeugd van Tegenwoordig” en van een workshop die ze ooit samen deden. De rockopera “De Freule” was oorspronkelijk gepland in 2020, maar moest door alle coronabeperkingen worden uitgesteld tot 2022 met als gevolg dat de beoogde mannelijk hoofdrolspeler inmiddels andere verplichtingen was aangegaan. Deze voor Steyn gelukkige samenloop van omstandigheden bracht hem nu hier waar hij samen met Renée van Wegberg, die de rol van freule Judith van Dorth speelt, in de grootste productie staat van zijn carrière tot op heden.
“gelukkige samenloop van omstandigheden voor Steyn de Leeuwe”
De Freule
Het theaterstuk is gebaseerd op de waargebeurde geschiedenis van freule Judith van Dorth, telg uit een verarmd adellijk geslacht dat op z’n zachtst gezegd niet overal even goed stond aangeschreven. Zo stond haar vader er om bekend dat hij voor zijn plezier op passanten schoot! Hij liet Judith zelfs enige tijd opsluiten in een vrouwengevangenis. De relatie van Judith en Engelbert ging ook niet bepaald over rozen, hij was niet van adel en een veel oudere huisvriend van haar ouders, een combinatie die hun goedkeuring bepaald niet kon wegdragen. In de periode dat zij gevangen zat stichtte Engelbert, ondanks zijn belofte haar trouw te blijven, een gezin met een ander. Judith stond bekend als niet bepaald gemakkelijk in de omgang en als een vurige Oranje aanhanger, iets dat ze zonder enige terughoudendheid uitdroeg. Uiteindelijk leidde dat ertoe dat ze op 52-jarige leeftijd in Winterswijk ter dood werd veroordeeld en stierf voor een vuurpeloton. Perfecte ingrediënten voor een spectaculaire rockopera!