Carillon klaar voor kerstrepertoire

Eind september werden alle 48 klepels van het carillon in de Jacobstoren door monteurs van de firma Eijsbouts verwijderd voor groot onderhoud. Het carillon bleef stil tot begin november, toen de speelklepels weer vakkundig werden teruggeplaatst in het imposante bouwwerk. “De komende jaren kunnen we vooruit”, zo verkondigt beiaardier Wim Ruessink. 


Tekst: Betty Wassink     Foto’s: Douwe Haandrikman en Wim Ruessink

Het was de eerste grote onderhoudsbeurt, nadat zo’n 28 jaar geleden de beiaard in de Jacobstoren in gebruik werd genomen en het carillon voor het eerst in Winterswijk te horen was. Wim Ruessink is content met het resultaat. Ik vroeg hem wat er veranderd is. 

Draaibare klepels
“De klepels zijn gedraaid.” De beiaardier legt het uit: ”Als een klepel heel lang op dezelfde plek tegen een klok gaat, ontstaat er een plat, kaal stukje op de klepel en dat hoor je in de klank van de klok. Met dit groot onderhoud zijn de klepels draaibaar gemaakt, want dat waren ze tot nu toe niet. We hebben nu weer een ‘vers stukje klepel’, waardoor de klokken weer mooier klinken, iets ronder in klank. En doordat de klepels nu draaibaar zijn, kunnen we in de toekomst iets dergelijks gemakkelijk weer verhelpen.” 

Nieuwe bedrading
Bij deze grote onderhoudsbeurt van de installatie is tevens de bedrading vernieuwd. De bedrading, dat is het contact tussen de toetsen – officieel ‘de stokken’ – en de klepels. “Daor zit ni’je dräö an”, zo zegt de beiaardier het in smeuïg Wenters dialect. Het zijn vele meters draad, als je bedenkt, dat de afstand van de toets tot de klepel van de klok die het verst weg hangt, zeker tien meter is. “We kunnen weer vooruit”, vertelt Ruessink, “maar er zal ook een moment komen, dat een ander onderdeel van het instrument misschien aan vervanging toe is.”

Kerstrepertoire
De aankomende weken is het repertoire tijdens de wekelijkse live bespelingen uiteraard in kerstsfeer. Elke woensdagochtend wordt het carillon met de hand bespeeld. “De decembermaand is voor ons als beiaardiers de gemakkelijkste maand, want je hoeft niet na te denken over het repertoire: na de Sinterklaasliedjes komen de weken van advent en kerst. Dat kerstrepertoire kan heel zoet Amerikaans zijn, de Disney Christmas nummers, maar natuurlijk ook mooie barokmuziek van eeuwen oud.” Ruessink noemt het ‘feelgood’ muziek, die hij opdeelt in drieën. “De Nederlandse kerstliedjes, het Duitse repertoire zoals bijvoorbeeld het klassieke ‘Es ist ein Ros entsprungen’ en ‘Stille Nacht’ en de Amerikaanse kerstkrakers, zoals ‘Have yourself a merry little christmas’ bijvoorbeeld. En natuurlijk glippen er ook popliedjes tussendoor.“

Wim Ruessink merkt – net als bij de lockdown vorig jaar – dat juist het carillon troost en verpozing kan bieden aan mensen. “Ik zal zeker nog een paar mooie momenten kiezen in de advents- en kerstperiode om nog wat extra te spelen. Dat kondig ik dan van tevoren aan op facebook, zodat mensen het ook via de livestream kunnen volgen.” 

Top 2000
De programmering van de speelautomaat van het carillon, die elk kwartier van zich laat horen, hoort ook bij het takenpakket van de beiaardier. “Net als bij de live bespeling op de woensdagen probeer ik in de periode tussen kerst en Oud&nieuw in die programmering zeker ook een beetje aansluiting te vinden met de Top 2000. Niet dat ik een Top2000 bespeling doe, maar: is het een idee om ‘A whiter shade of pale’ op 1 te laten komen?”

Bekijk andere artikelen

arrow_upward