Column Bart Iking: Gebakken peren
Mark Rutte heeft een enorm geloofwaardigheidsprobleem: de kloof tussen overheid en burger is groter dan ooit, niet verwonderlijk dus dat het volk mort en rebelleert. Tien jaar geleden zag ik een enthousiaste, energieke man, ogenschijnlijk zeer empathisch, communicatief ijzersterk. Nederland was in betrouwbare handen: een fijn land waar de menselijke maat hoogtij viert, waar toegewijde ambtenaren zorgen voor een vlekkeloze uitvoering van het beleid. Maar het vertrouwen heeft plaatsgemaakt voor schaamte: Rutte en de zijnen hebben er een kolerezooitje van gemaakt.
In Groningen worden gedupeerden al jaren aan het beruchte (Haagse) lijntje gehouden: diverse kabinetten onder zijn leiding beloofden telkenmale met de hand op het hart en een quasi-schuldbewuste blik in de ogen beterschap en een spoedige, definitieve regeling. Het zal er nog lang blijven rommelen.
De kritiek van Amnesty International over de zorgtoeslagaffaire duidt ondubbelzinnig op falend leiderschap: het (laten) verdonkeremanen van essentiële informatie, het willens en wetens negeren van signalen, met armoede, ontslag, echtscheidingen, gedwongen verkoop van huizen, mentale en fysieke kwalen tot gevolg. Compensatie gaat nog jaren duren. Renske Leijten en Pieter Omtzigt (hij heeft zich gelukkig niet laten ‘sensibiliseren’ door partijleider Hoekstra) zijn ware helden gebleken, Kamerleden met het hart op de goede plek, die er niet voor terugdeinzen kamer en kabinet een spiegel voor te houden, blijkgeven uit het juiste hout gesneden te zijn en doen waarvoor wij naar de stembus gaan: staan voor de belangen van de burger. Robuuste rotsen in de branding.
Met plaatsvervangende schaamte keek ik naar het debat n.a.v. de uitgelekte aantekening van Ollongren over een ‘functie elders’ voor ‘kritisch’ kamerlid Pieter Omtzigt. Mij bekroop het gevoel getuige te zijn van het faillissement van de firma Rutte: veel gedraai, gekonkel, opportunistische geheugenproblemen (‘Ik heb daar geen actieve herinnering aan!), ongeloofwaardige excuses!
Als ik dit schrijf is de formatie nog steeds niet afgerond, is er een nieuw schandaal (belastingdienst) bij gekomen, zit de samenleving met veel gebakken peren, en gebeurt er niets aan de immense problemen. Onderwijl leunt rubberen Rutte relaxt achterover tot hij met de bekende brede grijns voor de vierde keer naast de koning op het bordes staat. Heeft hij z’n kunstje weer geflikt.
Hij gaat zijn ‘stinkende best’ doen ons vertrouwen te herwinnen door te zorgen voor een nieuwe en transparante bestuurscultuur. Maar ons lepe Markje is een zeer sluwe vos die zijn streken niet makkelijk zal verliezen. Het kan zomaar een gevalletje worden van ‘ze dronken een glas, deden een plas en alles bleef zoals het was’.
‘Nicht ärgern, nur wundern’, zegt lief altijd. Goed advies, maar ‘nur wundern’ lukt me nu niet!